Permanente vorming in en roeping tot het priesterschap - het permanente diaconaat

Dierbare broeders en zusters een goedemorgen

Ik wil u allen met genegenheid begroeten en allereerst alle leden van het Dicasterie voor de Clerus [d:541] bedanken. U bent namelijk uit de vier hoeken van de wereld naar Rome gekomen om u belangrijke bijdrage te leveren aan de bezinning op het gewijde ambt en met u zijn er ook de consulenten van dit Dicasterie [d:541]. Ik dank u voor u aanwezigheid en dank aan de kardinaal-prefect en de andere oversten en ambtenaren van het Dicasterie [d:541], vooral voor het werk dat u iedere dag vaak in stilte en verborgenheid doet, in dienst van gewijde bedienaren en seminaries.

Bij deze gelegenheid wil ik allereerst mijn dankbaarheid, mijn genegenheid en mijn nabijheid overbrengen aan de priesters en diakens over de hele wereld. Vele malen gewaarschuwd de gevaren van klerikalisme en geestelijke wereldsheid. Maar ik ben me er terdege van bewust dat de overgrote meerderheid van de priesters met zoveel edelmoedigheid en geloof werken voor het welzijn van het heilige volk van God, de last dragen van zoveel werk en geconfronteerd worden met pastorale en spirituele uitdagingen die soms niet gemakkelijk zijn. Uw plenaire vergadering richt zich in het bijzonder op drie aandachtsgebieden: de voortdurende vorming van priesters, de bevordering van roepingen en het permanente diaconaat. Op elk van deze thema's wil ik kort ingaan.

Voortdurende vorming. Dit is een thema waar vooral de laatste jaren veel over gesproken wordt en waar de Ratio Fundamentalis [2567] van 2016 reeds aan herinnerde. Ook de priester is een leerling in de navolging van de heer en daarom moet zijn vorming een voortdurende reis zijn. Dit geldt des te meer wanneer we bedenken dat we vandaag de dag in een wereld leven, die gekenmerkt wordt door snelle veranderingen, waarin zich steeds nieuwe vragen en complexe uitdagingen aanbieden. Waarop we moeten reageren. Daarom kunnen we onszelf niet wijsmaken dat vorming in het seminarie kan volstaan om voor eens en voor altijd een veilige basis kan leggen. We zijn vele geroepen om te consolideren, te versterken en te ontwikkelen wat we in het seminarie hebben ontvangen op een weg die ons helpt te rijpen in onze menselijke dimensie, spiritueel te groeien, de juiste talen voor evangelisatie te vinden en te verdiepen wat we nodig hebben om de nieuwe vragen van onze tijd kwaad aan te pakken.

Ik herinner me hier graag dat de Schrift zegt "Vae soli - wee degene die alleen is, want als hij valt heeft hij niemand om hem op te rapen" (Wijsh. 4, 10) [b:Wijsh. 4, 10] Hoe belangrijk is dit voor de priester. De weg wordt niet alleen afgelegd. Toch zijn helaas zoveel priesters eenzaam zonder de genade van begeleiding, zonder een gevoel van verbondenheid dat als een reddingsboei is in de vaak stormachtige zee van het persoonlijke en pastoraal leven. Het weven van een sterk netwerk van broederlijke relaties is een prioritaire taak van voortdurende vorming. De bisschop, de priesters onderling, de communiteiten in de relatie tot hun herders, de mannelijke en vrouwelijke religieuzen, de verenigingen, de bewegingen. Het is onmisbaar dat priesters zich thuis voelen. U bent als Dicasterie [d:541] reeds begonnen met het weven van een wereldwijd netwerk en ik verzoek u dringend alles te doen opdat deze beweging verder te zetten en vrucht mag dragen over heel de wereld. Werk creatief zodat het netwerk versterkt wordt en ondersteuning biedt aan de priesters. Jullie hebben hierin een sleutelrol te spelen.

Tweede punt: de zorg voor roepingen. Een van de grote uitdagingen voor het volk van God is het feit dat in steeds meer gebieden van de wereld de roepingen tot het priesterambt en het Godgewijde leven sterk afnemen en in sommige landen bijna uitsterven. Maar ook de roeping tot het huwelijk, met het gevoel van toewijding en zending die daarvoor nodig is, bevindt zich een crisis. En daarom wilde ik in de laatste boodschappen voor de Wereldgebedsdag voor roepingen [d:35] mijn blik verruimen tot het geheel van christelijke roepingen en richtte ik mijn blik in het bijzonder op die fundamentele roeping die het 'leerlingenschap' is, het gevolg van het Doopsel. We mogen ons er niet bij neerleggen dat voor zoveel jongeren de hypothese van een radicaal levensaanbod gewoon uit hun horizon is verdwenen. In plaats daarvan moeten we samen nadenken en aandachtig blijven voor de teken van de geest. En ook u kunt deze taak verder zetten dankzij het Pauselijk Werk voor Priesterroepingen. Ik nodig u uit om deze realiteit nieuwe leven in te blazen op een manier die gepast is bij onze tijd. Misschien door te netwerken met de lokale kerken en goede praktijken te identificeren en die te verspreiden. Dit is een uiterst belangrijk werk.

En tot slot: het permanente diaconaat. Het werd opnieuw geïntroduceerd door de Tweede Vaticaans Concilie en heeft in de afgelopen decennia een zeer gevarieerde ontvangst gekend. Zelfs vandaag de dag worden er echter vaak vragen gesteld over de specifieke identiteit van het permanent diaconaat. Zoals u weet beveelt het samenvatten verslag van de eerste zitting van de gewone algemene vergadering van de bisschoppensynode in afgelopen oktober aan om een evaluatie uit de voeren van de uitvoering van het diaconale ambt na het tweede Vaticaans Concilie en roept ook op tot een meer beslissende focus onder de verschillende taken van diakens, op de "diakonia" van naastenliefde en de dienst aan de armen. Het begeleiden van deze overwegingen en ontwikkeling is een belangrijke taak van uw Dicasterie [d:541]. Ik moedig u aan om hieraan te werken en alle noodzakelijke krachten in te zetten.

Dierbare broeders en zusters, nogmaals hartelijk dank. Werk altijd aan dat Gods volk herder heeft naar het hart van Christus en groeit in de vreugde van het leerling-zijn. Moge de maagd Maria, moeder en model van elke roeping, jullie begeleiden. Mogen ook dit jullie vergezellen met mijn gebed en vergeet alstublieft niet voor mij te bidden. Ik dank u.