Paus Leo: Broederschap is het gezicht van God in anderen zien

(vaticannews.va) - Bij het begin van de derde editie van de Wereldontmoeting over Menselijke Broederschap begroette paus Leo de deelnemers in de Sala Clementina in het Vaticaan. In een wereld die overspoeld wordt door conflicten en verdeeldheid, benadrukte hij dat hun aanwezigheid des te belangrijker is omdat ze "verenigd zijn door een sterk en moedig "nee" tegen oorlog, en een volmondig "ja" tegen vrede en broederschap."

Nadenkend over de woorden van paus Franciscus dat oorlog nooit het antwoord is, legde de paus uit dat de aanwezigheid van de deelnemers getuigt van deze boodschap, die verschillende geloven en culturen kan verenigen. Hij beschreef het als "een stille maar sterke kracht die ons helpt elkaar te herkennen als broeders en zusters, ondanks al onze verschillen."

Paus Leo verwees naar de relatie tussen de broers Kaïn en Abel - de eerste in zijn soort - en hij wees erop dat zelfs deze werd gekenmerkt door conflicten. Maar hij waarschuwde dat deze eerste daad van geweld er niet toe mag leiden dat we ons erbij neerleggen dat dit altijd zo is geweest.

"Hoe oud of wijdverspreid het ook is, het geweld van Kaïn mag nooit als 'normaal' worden geaccepteerd", drong de paus aan. De norm die we moeten volgen, vinden we eerder in deze vraag: "Waar is uw broeder?"

Daarbinnen kunnen we onze roeping, een voorbeeld, de maatstaf voor rechtvaardigheid en een regel vinden. Paus Leo benadrukte dat God geen wraak neemt op Kaïn voor het vermoorden van zijn broer. Integendeel, hij stelt de vraag die de mensheid door de tijd heen is bijgebleven.

Toch is het meer dan een eenvoudige vraag. Paus Leo benadrukte dat het "een principe van verzoening" wordt. Als we leren om de vraag ter harte te nemen, wordt het een persoonlijke, doelbewuste vraag die we onszelf in elk aspect van het dagelijks leven moeten stellen.

"Waar bent u in de ‘business’ van oorlogen die het leven van jonge mensen - die gedwongen worden de wapens op te nemen - verwoesten; die weerloze burgers, kinderen, vrouwen en ouderen als doelwit hebben...? Broeder, zuster, waar bent u in een hyperverbonden leven waar eenzaamheid de sociale banden aantast en ons vreemden maakt, zelfs voor onszelf?"

Zwijgen kan niet het antwoord zijn. De Paus moedigde de deelnemers aan de Wereldontmoeting over Menselijke Broederschap aan, dat zij het antwoord zijn door hun inzet, moed en aanwezigheid. Hun keuze om een ander leven te leiden - een leven van groei en ontwikkeling - kan de wereld veranderen.

Zodra we de mensen om ons heen beginnen te zien als onze broeders en zusters, zei de Paus, zijn we vrij "van de pretentie om te geloven dat we geïsoleerde individuen zijn of van de logica om alleen uit eigenbelang relaties aan te gaan."

Eigenbelang is niet de enige basis voor een relatie. Spirituele tradities en een meer ontwikkeld kritisch denken openden de deur naar een band met mensen buiten onze familiale of etnische banden.

"Broederschap is de meest authentieke naam voor nabijheid", stelde Paus Leo, omdat het "het herontdekken van het gezicht van de ander" betekent. Voor hen die geloven, is het het gezicht van God zien in iedereen - de armen, de eenzamen, zelfs de vijand.

In het licht van de wereldontmoeting die gewijd is aan menselijke broederschap, daagde de paus alle deelnemers uit om nieuwe wegen te vinden om banden te smeden over verschillende werkvelden, kennisgebieden en generaties heen. Hij drong er bij deze wegen op aan om de armen er altijd bij te betrekken - "niet alleen als ontvangers van hulp, maar als actieve deelnemers aan het overleg en de dialoog".

"Ga door met dit stille werk van zaadjes zaaien," vervolgde hij, "daaruit kan een echt participatief proces voortkomen waarin menselijkheid en broederschap centraal staan". De paus riep op tot een "menselijk verbond" dat gebaseerd is op zorg, vrijgevigheid en vertrouwen in plaats van op macht, winst en wantrouwen.

Tot slot riep de paus iedereen op om de geest van broederschap in hun dagelijks leven en daarbuiten te blijven koesteren.