Paus Leo XIV over migranten en de hoop

(katholiekleven.nl - Hans de Jong) - De Werelddag voor migranten en vluchtelingen[d:47] (4-5 oktober) valt samen met bijeenkomsten voor de migranten en de missie in het kader van het Heilig Jaar[d:550]. De paus reflecteert daarom in zijn boodschap op de samenhang tussen hoop, migratie en de missie.

De Kerk viert de Werelddag van Migranten en Vluchtelingen[d:47] sinds 1914. De dag vraagt aandacht voor verschillende kwetsbare mensen die op de vlucht zijn, om voor hen te bidden vanwege de vele uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd, en de dag wil het bewustzijn vergroten over de kansen die migratie biedt.

In zijn boodschap voor de 111e Werelddag voor migranten en vluchtelingen schrijft paus Leo: “De huidige wereldsituatie wordt droevig genoeg gekenmerkt door oorlogen, geweld, onrechtvaardigheid en extreme weersomstandigheden, die mensen ertoe dwingen hun thuisland te verlaten.”

Geconfronteerd met angstaanjagende toekomstscenario’s is het belangrijk dat in de harten van de mensen een groeiend verlangen leeft naar een vredevolle toekomst met respect voor ieders waardigheid, aldus de paus. Deze toekomst is essentieel in Gods plan voor de mensheid en de rest van de schepping. Deze toekomst is reeds begonnen omdat hij is aangekondigd door Jezus Christus. En we geloven in en hopen op haar volledige verwerkelijking omdat de Heer trouw is aan zijn beloften.

De Catechismus van de Katholieke Kerk[1] leert ons dat “hoop beantwoordt aan het verlangen naar geluk dat God in elk mensenhart heeft gelegd”. Catechismus van de Katholieke Kerk, 1818[[1|1818]] De zoektocht naar geluk, en de hoop dit geluk buiten je geboorteplaats te vinden, vormen de belangrijkste redenen voor de migratiebewegingen vandaag, aldus paus Leo XIV.

Deze Werelddag vraagt aandacht voor kwetsbare mensen op de vlucht en voor de kansen die migratie biedt.

Veel migranten, vluchtelingen en ontheemden zijn ‘getuigen van hoop’. Ze laten dit dagelijks zien door hun veerkracht en hun geloof, wanneer zij tegenspoed ondervinden in hun zoektocht naar een toekomst waar een volledige menselijke ontwikkeling en geluk mogelijk zijn.

In hun leven zien we een weerspiegeling van het zwervend bestaan van het volk Israël. Migranten en vluchtelingen herinneren de Kerk eraan dat ook zij een pelgrimerend karakter bezit, zo benadrukt paus Leo. Wanneer de Kerk toegeeft aan de verleiding om zich ergens ‘permanent te vestigen’ en ophoudt een ‘pelgrimerende stad’ te zijn, houdt ze op in de wereld te zijn en wordt een deel van de wereld. Deze bekoring bestond al in de vroegchristelijke gemeenten. De apostel Paulus moest de christenen van Filippi al eraan herinneren dat hun burgerschap in de hemel was en niet op aarde (Fil. 3, 20-21)[b:Fil. 3, 20-21].

Vluchtelingen en migranten kunnen ook ‘missionarissen van hoop’ worden in de landen die hen ontvangen. Dit kan door nieuwe geloofswegen aan te reiken in landen die de christelijke boodschap nog niet ontvangen hebben of door initiatieven te nemen voor interreligieuze dialoog. Paus Leo XIV: “In andere landen kunnen ze, door hun geestelijk enthousiasme en vitaliteit, christelijke gemeenschappen die verstard zijn revitaliseren. Hun aanwezigheid moet dan als een echte zegen gezien worden.”

Paus Leo XIV wijst ook op de rol van gemeenschappen die de migranten ontvangen. Ook zij kunnen volgens hem “levende getuigen van hoop zijn. Deze hoop behelst het heden en de toekomst, waar de waardigheid van allen als kinderen van God is erkend.” Op deze manier zijn migranten en vluchtelingen broeders en zusters en een deel van een familie, waarin ze hun talenten tot uitdrukking kunnen brengen en volledig kunnen deelnemen in het leven van de gemeenschap.