11. Hoop is voortbrengen. - Maria, onze hoop

Dierbare broeders en zusters, goedemorgen en welkom!

Nu Kerstmis voor de deur staat, kunnen we zeggen: de Heer is nabij! Zonder Jezus zou deze uitspraak – de Heer is nabij – bijna als een dreigement kunnen klinken. In Jezus ontdekken we echter dat God, zoals de profeten al hadden aangevoeld, een schoot van barmhartigheid is. Het Kind Jezus openbaart ons dat God een hart van barmhartigheid heeft, waardoor Hij altijd leven schenkt. In Hem is geen dreiging, maar vergeving.

Beste vrienden, vandaag is de laatste zaterdag van de jubileumaudiënties[d:550], die in januari jongstleden door paus Franciscus zijn begonnen. Het jubileum loopt ten einde, maar de hoop die dit jaar ons heeft gegeven, houdt niet op: we blijven pelgrims van hoop! We hebben van de heilige Paulus gehoord: "Want in deze hoop zijn wij gered" (Rom. 8, 24)[b:Rom. 8, 24]. Zonder hoop zijn we dood; met hoop komen we tot het licht. Hoop is vruchtbaar. Het is inderdaad een theologische deugd, dat wil zeggen een kracht van God, en als zodanig doodt zij niet, maar brengt zij geboorte en wedergeboorte voort. Dat is ware kracht. Wat bedreigt en doodt is geen kracht: het is arrogantie, het is agressieve angst, het is het kwaad dat niets voortbrengt. De kracht van God brengt geboorte voort. Daarom wil ik u tot slot zeggen: hoop is voortbrengen.

De heilige Paulus schrijft aan de Christenen van Rome iets dat ons aan het denken zet: "Wij weten dat de hele schepping tot nu toe zucht en kreunt" (Rom. 8, 22)[b:Rom. 8, 22]. Dat is een zeer krachtig beeld. Het helpt ons om te luisteren naar de roep van de aarde en de roep van de armen en die in ons gebed op te nemen. "Alles samen" is de schepping een kreet. Maar veel machtige mensen horen deze kreet niet: de rijkdom van de aarde is in handen van enkelen, zeer enkelen, en wordt steeds meer – onrechtvaardig – geconcentreerd in de handen van degenen die vaak niet willen luisteren naar het gekreun van de aarde en de armen. God heeft alle goederen van de schepping bestemd voor iedereen om eraan te delen. Het is onze taak om te scheppen, niet om te stelen. Maar in het geloof is de pijn van de aarde en de armen die van een geboorte. God schept altijd, God schept nog steeds, en wij kunnen met Hem scheppen, in hoop. De geschiedenis is in handen van God en van hen die op Hem hopen. Er zijn niet alleen diegenen die stelen, er zijn vooral diegenen die scheppen.

Zusters en broeders, als het christelijk gebed zo diep mariaal is, dan is dat omdat we in Maria van Nazareth een van ons zien die voortbrengt. God maakte haar vruchtbaar en kwam naar ons toe met haar gelaatstrekken, net zoals elke zoon op zijn moeder lijkt. Zij is de Moeder van God en onze Moeder. "Onze hoop", zeggen we in het Salve Regina[663|606]. Zij lijkt op de Zoon, en de Zoon lijkt op haar. En wij lijken op deze Moeder die een gezicht, een lichaam, een stem heeft gegeven aan het Woord van God. Wij lijken op haar, omdat wij hier beneden het Woord van God kunnen voortbrengen, door de kreet die wij horen om te zetten in een geboorte. Jezus wil opnieuw geboren worden: wij kunnen Hem lichaam en stem geven. Dit is de geboorte waarop de schepping wacht.

Hopen is voortbrengen. Hopen is deze wereld Gods wereld zien worden: de wereld waarin God, de mensen en alle schepselen weer samen wandelen, in de tuinstad, het nieuwe Jeruzalem. Moge Maria, onze hoop, onze pelgrimstocht van geloof en hoop altijd begeleiden.