Ubi Primum

1 - Het werken van Benedictus XV voor een waren vrede
Van het eerste oogenblik af dat wij, terwijl Europa door den oorlog in vlammen stond, door een verborgen raadsbesluit van God op dezen Stoel van Petrus verheven werden, hebben wij, zooals gij weet, in het bewustzijn van onzen apostolischen plicht met de uiterste krachtsinspanning alles gedaan om voor zoover het ons mogelijk was, de zware en talrijke wonden te genezen, die het gevolg waren van zulk een wreede worsteling, en den vrede onder de menschen te herstellen. Maar al hebben wij voor het herstel van den vrede geen poging onbeproefd gelaten, meer dan eens, helaas, waren onze aansporingen vergeefsch. En toch, wij hebben het reeds dikwijls gezegd: de volken zullen nooit den binnenlandschen en buitenlandschen vrede genieten, dan alleen door een terugkeer tot de christelijke beginselen, die zij verloochend hebben en die de Kerk 'krachtens haar wezenlijke bestemming verkondigt.

2 - Ondanks het einde van den strijd toch overal reden tot bezorgdheid
Intusschen beklemt ons een gevoel van hevige angst bij de gedachte, dat verscheiden volken nog altijd zuchten onder het gewicht der ellendige gevolgen van den oorlog. Weliswaar zijn de wapenen bijna overal tot rust gekomen, maar niettemin zijn er nog altijd vele menschen van ieder geslacht en iederen leeftijd, onschuldige slachtoffers, die wegkwijnen tengevolge van het uiterste gebrek aan de eerste levensbenoodigdheden. Overal, ook bij de volken die als overwinnaar uit dien strijd te voorschijn gekomen zijn, vertoonen zich de teekenen van kommer en onrust, die ieder weldenkend mensch met groote bezorgdheid voor de toekomst vervullen. Wat dit punt betreft hebben wij althans den troost, dat het ons met de ons van alle kanten zoo mild geschonken aalmoezen mogelijk is geweest meer dan eens de meest behoeftige volken in hun nood te hulp te komen.

3 - Speciaal de toestand in Ierland baart den paus veel zorg
Maar, als haast alle volken voor ons een aanleiding zijn tot ernstige bezorgdheid, het meest worden wij toch gekweld, beminde zoon, door onze bezorgdheid over den toestand in Ierland. Dit land, dat altijd, zelfs ten koste van zijn bloed, zoo trouw heeft vastgehouden aan zijn voorvaderlijk geloof en zijn eerbied voor den H. Stoel, is op het oogenblik het tooneel van menschonteerende vernielingen en moorden. Het valt zeker niet te betwijfelen, dat deze dieptreurige gebeurtenissen grootendeels een gevolg zijn van den pasgevoerden oorlog. Deze heeft niet in voldoende mate de vervulling gebracht van de nationale wenschen. Evenmin verschenen de vruchten eener volledige bevrediging, die ieder volk er zich van had voorgesteld.

4 - De H. Stoel moet ook hier onpartijdig blijven, maar verlangt vurig dat beide partijen vrede sluiten
Het is overigens bij den H. Stoel een vastbepaalde gedragslijn, in het politieke geschil, waarover het bij u gaat, evenals bij andere dergelijke gelegenheden, geen der beide betrokken partijen te begunstigen, zooals dit overeenkomstig zijn voorzichtigheid tot nu toe zijn vaste gedragslijn geweest is. Maar deze houding belet ons volstrekt niet, met alle vurigheid te wenschen, dat er toch ten spoedigste een einde moge gemaakt worden aan het verbitterde conflict, en dat het hoog oplaaiende vuur van den haat plaats moge maken voor een duurzamen vrede en voor oprechte toenadering. Wij kunnen nl. niet inzien, wat voor voordeel beide partijen bij dien verbitterden strijd kunnen hebben, die gepaard gaat met de meedoogenlooze, afgrijselijke vernieling van bezittingen en landerijen, met het in brand steken van dorpen en landgoederen, waarbij gewijde plaatsen en personen niet worden ontzien, en van beide zijden de strijd vaak ontaardt in den moord op weerlooze menschen, vrouwen en kinderen.

5 - Een voorstel van den paus om tot overeenstemming te raken
Wat ons dus betreft, onzen apostolischen plicht indachtig en bezield door de liefde, die zich tot heel het menschdom uitstrekt, sporen wij Engeland en Ierland aan om zich in gemoede de vraag te stellen, of het geen tijd is een einde te maken aan het gewelddadig optreden en tot onderhandelingen over een vergelijk te komen. Een praktisch middel hiertoe zal, dunkt ons, zijn: het onlangs door een aantal mannen van aanzien en van groot gezag in de politiek geopperde idee om het vraagstuk te laten onderzoeken door een raad; welks leden door heel het Iersche volk gekozen worden. Na de uitspraak van dien raad zou dan een conferentie van de invloedrijkste personen uit beide partijen te zamen komen om, na wederzijdsche uitwisseling van inzichten en meeningen, gezamenlijk in den waren geest van vrede en verzoening tot een uiteindelijke oplossing te geraken.

6 - Intusschen moedigt hij alle pogingen tot leniging van den nood aan; een milde gift
Intusschen hebben wij met het grootste genoegen vernomen, dat gij, beminde zoon, aangespoord door de liefde die van geen uitstel weten wil en die voorschrijft, met terzijdestelling van alle verschil van partijen en overtuigingen, de ongelukkigen en armen hulp te bieden, uw krachten gewijd hebt aan de stichting en ontwikkeling eener organisatie, het zg. Witte Kruis, wier doel is het bijeenbrengen van den noodigen steun voor de slachtoffers van verwoesting en gewelddadige woelingen. Even groot genoegen doet het ons, dat verscheiden andere personen, hoewel verschillend in godsdienst en politieke richting, zich in dit heerlijke liefdewerk eensgezind bij u hebben aangesloten, en dat aan uw gezamenlijken oproep met bewonderenswaardige geestdrift gehoor is gegeven door een groot getal edelmoedige menschen niet slechts uit Ierland maar ook uit andere natiën. Voor dezen en voor alle overigen, die dit heilig liefdewerk uit hun persoonlijk vermogen of door het inzamelen van geld steunen, smeeken wij den Heer om Zijn rijksten zegen, en, om een bewijs te geven van onze vaderlijke welwillendheid voor uw diep ongelukkige landgenooten, laten wij u de som van 200.000 lire toekomen, in de hoop, dat zij ten minste iets moge bijdragen tot verlichting van den nood.

Met de oogen ten hemel smeeken wij al zuchtende den almachtigen God, die de tranen Zijner ongelukkige kinderen nooit zonder troost laat, dat eindelijk de dageraad van een alle onrust beëindigenden vrede voor u moge aanbreken. Als onderpand daarvan en tegelijk als bewijs van onze vaderlijke liefde verleenen wij aan u, beminde zoon, en aan heel de u toevertrouwde kudde van ganscher harte den apostolischen zegen.

Gegeven te Rome bij St. Pieter den 27en April 1921 in het zevende jaar van ons pausschap.

PAUS BENEDICTUS XV