Kerk / Ecclesiologie

Tweede Vaticaans Concilie

• 4 dec 1963 - Constitutie over de Liturgie Sacrosanctum Concilium[570], met name nr. 2: "gelijk ook de echte aard van de ware Kerk, die dit als eigen kenmerk heeft, dat zij menselijk is en goddelijk tevens"[570|2]
• 21 nov 1964 - Dogmatische Constitutie over de Kerk Lumen Gentium[617], met name
  • nr. 2 "Hen, die in Christus geloven, besloot Hij bijeen te brengen in de heilige Kerk, die reeds vanaf het begin van de wereld werd voorafgebeeld"[617|2]
  • nr. 8 "Men mag echter de gemeenschap met haar hiërarchische structuur en het mystieke lichaam van Christus, het zichtbare geheel en de geestelijke gemeenschap, de aardse Kerk en de met hemelse gaven verrijkte Kerk, niet beschouwen als twee verschillende dingen; integendeel, ze vormen één alomvattende werkelijkheid, bestaande uit een menselijk en goddelijk element. Daarom kan men de Kerk, op grond van een sterke analogie, vergelijken met het mysterie van het mensgeworden Woord."[617|8]
  • nr. 18: "Dit heilig Concilie leert en verklaart, in het voetspoor van het Eerste Vaticaanse Concilie, dat Jezus Christus, de eeuwige Herder, Zijn heilige Kerk heeft opgebouwd door de apostelen te zenden zoals Hijzelf gezonden was door de Vader"[617|18]
• 21 nov. 1964 - Decreet over de Oosterse Kerken Orientalium Ecclesiarum[701]
• 28 okt. 1965 - Decreet over de Oecumene Nostra Aetate[610]

Paus Franciscus

• Catechesereeks vanaf 18 juni 2014 over De Kerk[d:155]

Paus Benedictus XVI

• 14 sep. 2012 - Postsynodale Apostolische Exhortatie Ecclesia in Medio Oriente, 38[4511|38]
• 23 feb. 2012 - Toespraak Samen de Kerk opbouwen in waarheid en liefde - Lectio Divina[4551]
• 19 feb. 2012 - Homilie b.g.v. het Gewoon Openbaar Consistorie: Het primaatschap van het Petrusambt, 8[4519|8]
• 22 sept 2011 - Homilie in het Olympiastadion, Berlijn: Christus en de Kerk[4310]
• 15 okt 2008 - Catechese tijdens de Algemene Audiëntie op woensdag: De ecclesiologische dimensie van het denken van Paulus[2626]
• 10 mei 2006 - Catechese tijdens de Algemene Audiëntie op woensdag: De Apostolische opvolging[988]
• 7 mei 2005 - Homilie o.a. over het Pausschap, Petrusambt en cathedra Hemelvaart en de cathedra van Rome[516]

H. Paus Johannes Paulus II

• 21 mei 1998 - Motu Proprio Apostolos Suos[1862], Over de theologische en juridische natuur van bisschoppenconferenties
• 25 mei 1995 - Encycliek Ut Unum Sint[73]
• 5 juni 1985 - Catechese tijdens de Algemene Audiëntie op woensdag: Het Christelijk geloof en de niet-christelijke godsdiensten[410]
• 4 maart 1983 - Homilie Theologische en kerkelijke grondslagen van de eenheid van de Kerk van Christus[6634]

H. Paus Paulus VI

• 8 dec. 1974 - Apostolische Exhortatie Paterna cum benevolentia[985], over verzoening binnen de Kerk
• 28 aug. 1974 - Audiëntie Echt en vals pluralisme[6876]
• 15 sept. 1965 - Motu Proprio Apostolica Sollicitudo[785], Oprichting van de Synode van Bisschoppen voor de universele Kerk
• 6 aug. 1964 - Encycliek Ecclesiam Suam[91]

Paus Pius XII

• 24 dec. 1945 - Negli Ultimi Sei Anni[2379] Over het bovennationale karakter en ondeelbaarheid van de Kerk
• 29 juni 1943 - Over het mystieke lichaam van Christus en over de vereniging die wij daarin bezitten met Christus Mystici Corporis Christi[433]

Congregatie voor de Geloofsleer[d:106]

• 15 mei 2016 - Iuvenescit Ecclesia[6418], Brief aan de Bisschoppen van de Katholieke Kerk - over de verhouding tussen de hiërarchische en charismatische gaven in het leven en de zending van de Kerk
• 14 sept. 2011 - Doctrinaire Preambule[4293], Enkele leerstellige principes en interpretatiecriteria van de katholieke leer uiteen, welke noodzakelijk zijn om de trouw aan het Leergezag van de Kerk en het ‘sentire cum Ecclesia’ te garanderen etc. n.a.v. studiebijeenkomsten met de Priesterbroederschap Sint-Pius X
  • Persbericht van de Heilige Stoel met betrekking tot de situatie van de Priesterbroederschap Sint-Pius X[4292]
• 29 juni 2007 - Ad Catholicam Profundius[1911], Antwoorden op vragen over enige aspecten aangaande de leer over de Kerk
• 29 juni 2007 - Commentaar bij de "Antwoorden op vragen over enige aspecten aangaande de leer over de Kerk" / "Ad Catholicam Profundius"[1914]
• 6 aug 2000 - Verklaring over de Uniciteit en heilbrengende universaliteit van Jezus Christus en de Kerk, Dominus Iesus[78]
• 30 juni 2000 - Notitie over de term Zusterkerken[245]
• 28 mei 1992 - Over enkele aspecten van de Kerk als Communio Communionis notio[306]
• 24 juni 1973 - Verklaring Mysterium Ecclesiae[437]

Pauselijke Raad ter bevordering van de Eenheid van de Christenen[d:91]

• 14 okt 2007 - Ravenna Document Kerkelijke Communio, Conciliariteit en Gezag[2120] van de Gemeenschappelijke Commissie voor Theologische Dialoog tussen de Katholieke Kerk en de Orthodoxe Kerk (als één geheel)[d:280]
• zie ook Pauselijke Raad ter bevordering van de Eenheid van de Christenen[d:91] voor een overzicht van meerdere verklaringen en andere teksten in het kader van de eenheid onder de Christenen waarbij ook gesproken wordt over de ontwikkeling van het begrip "Kerk"

Capita Selecta

• Primaatschap van de Paus
  • 1075 - Paus Gregorius VII - Dictatus Papae[7461]
  • 1302 - Paus Bonifatius VIII - Unam Sanctam[1128]
  • 1439 - Concilie van Florence - Sessio VI - Laetentur caeli - Decretum pro Graecis, 7-8[895|7-8]
  • 1853 - Paus Pius IX - Inter Multiplices, (8)[7860|(8)]
  • 1870 - Eerste Vaticaans Concilie - Constitutie Pastor Aeternus[116]
  • 1951 - Paus Pius XII - Encycliek Sempiternus Rex Christus, 14-21[3183|14-21]
  • 1963 - Paus Paulus VI - Audiëntie Over het bezoek aan de Primaat[274]
  • 1982 - Congregatie voor de geloofsleer - Gezag in de Kerk[5578|+30]
  • 1995 - Paus Johannes Paulus II - Ut Unum Sint, 88-96[73|88-96]
  • 2012 - Paus Benedictus XVI - Homilie Het primaatschap van het Petrusambt[4519]
• Leergezag
  • Onfeilbaarheid
    • 18-07-1870: Eerste Vaticaans Concilie Dogmatische Constitutie Pastor Aeternus[116]
    • 09-11-1846: Paus Pius IX, Encycliek Qui pluribus[1023] (DH2781)
  • Sacra potestas
    • 21-01-2000: Paus Johannes Paulus II, Toespraak Opnieuw bevestigen dat het gesloten en voltrokken huwelijk nooit kan worden ontbonden, zelfs niet door de macht van de Paus, 8[3139|8]
• Extra Ecclesia nulla salus - Buiten de Kerk geen heil[d:505]
• Synodaliteit
  • Internationale Theologische Commissie[d:132] - 02-03-2018 - De synodaliteit in het leven en de zending van de Kerk[7069]
  • 14-10-2007 Gezamenlijke Commissie voor Theologische Dialoog tussen de Katholieke Kerk en de Orthodoxe Kerk - Kerkelijke Communio, Conciliariteit en Gezag[2120]
  • Bisschoppensynode 2023/2024 - Voor een synodale Kerk: gemeenschap, participatie en missie[d:508]
• Conciliarisme
  • 14-10-2007 Gezamenlijke Commissie voor Theologische Dialoog tussen de Katholieke Kerk en de Orthodoxe Kerk - Kerkelijke Communio, Conciliariteit en Gezag[2120]
  • 12-01-1966 - Paus Paulus VI - De leer van het Concilie opnemen in het patrimonium van de Kerk[7858]
  • 07-12-1965 - Paus Paulus VI - Hodie Concilium Oecumenicum, 5[751|5] (laatste alinea)
  • 31-12-1930 - Paus Pius XI - Casti Connubii, 124[526|124]
  • 29-04-1889 - Paus Leo XIII - Sicut Acceptum[7857]
• Kerk en Staat
  • 16-02-1892: Paus Leo XIII - Encycliek Au milieu des sollicitudes[8107]

Hiërarchische structuur

• Codex Iuris Canonici[30]
  • DEEL II - Hiërarchische inrichting van de Kerk (Hiërarchische inrichting van de Kerk)[30|+376]
    • AFDELING I - Hoogste gezag van de Kerk
      • TITEL I - Paus en Bisschoppencollege
        • HOOFDSTUK I - De Paus[30|331-335]
        • HOOFDSTUK II - Bisschoppencollege[30|336-341] (waaronder het Oecumenisch Concilie)
      • TITEL II - Bisschoppensynode[30|342-348]
      ]
      • TITEL III - Kardinalen van de Heilige Kerk van Rome (Kardinalen van de Heilige Kerk van Rome)[30|+401]
      • TITEL IV - Romeinse Curie[30|360-361]
      • TITEL V - Gezanten van de Paus[30|362-367]
    • AFDELING II - Particuliere kerken en groeperingen ervan
      • TITEL I - Particuliere kerken en het daarin gestelde gezag
        • HOOFDSTUK I - Particuliere kerken[30|368-374]
        • HOOFDSTUK II - Bisschoppen (Bisschoppen)[30|+433]
        • HOOFDSTUK III - Verhindering en vacatie van de zetel (Verhindering en vacatie van de zetel)[30|+474]
      • TITEL II - Groeperingen van particuliere kerken
        • HOOFDSTUK I - Kerkprovincies en kerkelijke regio's[30|431-434]
        • HOOFDSTUK II - Metropolieten[30|435-438]
        • HOOFDSTUK III - Particuliere concilies[30|438-446]
        • HOOFDSTUK IV - Bisschoppenconferenties (Bisschoppenconferenties)[30|+516]
      • TITEL III - Interne ordening van particuliere kerken
        • HOOFDSTUK I - Diocesane synode[30|460-468]
        • HOOFDSTUK II - Diocesane curie (Diocesane curie)[30|+541]
        • HOOFDSTUK III - Priesterraad en consultorencollege[30|495-502]
        • HOOFDSTUK IV - Kapittel van de kanunikken[30|503-510]
        • HOOFDSTUK V - Pastorale raad[30|511-514]
        • HOOFDSTUK VI - Parochies, pastoors en parochievicarissen (Parochies, pastoors en parochievicarissen)[30|+594]
        • HOOFDSTUK VII - Vicarii foranei of dekens[30|553-555]
        • HOOFDSTUK VIII - Rectoren van kerken en cappellani (Rectoren van kerken en cappellani)[30|+637]