2. De verrijzenis van Christus, het antwoord op het menselijk verdriet

Dierbare broeders en zusters, goedemorgen! En welkom allemaal!

De verrijzenis van Jezus Christus is een gebeurtenis waarover men nooit ophoudt na te denken en te mediteren, en hoe meer men zich erin verdiept, hoe meer men vervuld raakt van verwondering, aangetrokken als door een overweldigend maar fascinerend licht. Het was een explosie van leven en vreugde die de betekenis van de werkelijkheid zelf veranderde, van negatief naar positief; toch gebeurde dit niet op een opvallende manier, laat staan op een gewelddadige manier, maar op een zachte, verborgen, men zou kunnen zeggen nederige manier.

Vandaag zullen we nadenken over hoe de verrijzenis van Christus een van de kwalen van onze tijd kan genezen: verdriet. Opdringerig en wijdverbreid, verdriet begeleidt de dagen van veel mensen. Het is een gevoel van onzekerheid, soms diepe wanhoop, dat iemands innerlijke ruimte binnendringt en elke neiging tot vreugde lijkt te overheersen.

Verdriet berooft het leven van betekenis en kracht en verandert het in een richtingloze en zinloze reis. Deze zeer actuele ervaring herinnert ons aan het beroemde verhaal in het Evangelie van Lucas (Lc. 24, 13-29)[b:Lc. 24, 13-29] over de twee discipelen van Emmaüs. Teleurgesteld en ontmoedigd verlaten zij Jeruzalem en laten zij de hoop achter die zij hadden in Jezus, die gekruisigd en begraven is. In de openingsregels presenteert deze episode een paradigma van menselijke droefheid: het einde van het doel waarin zoveel energie is geïnvesteerd, de vernietiging van wat de essentie van hun leven leek te zijn. Hun hoop is vervlogen; hun hart is vervuld van wanhoop. Alles is in zeer korte tijd, tussen vrijdag en zaterdag, in een dramatische reeks gebeurtenissen ineenstort.

De paradox is echt symbolisch: deze trieste reis van nederlaag en terugkeer naar het gewone leven vindt plaats op dezelfde dag als de overwinning van het licht, van het Pasen dat volledig is volbracht. De twee mannen keren Golgotha de rug toe, de verschrikkelijke scène van het kruis, die nog steeds in hun ogen en hun hart gegrift staat. Het lijkt alsof alles verloren is. Ze moeten terugkeren naar hun vroegere leven, zich onopvallend gedragen en hopen dat ze niet herkend worden.

Op een gegeven moment voegt een reiziger zich bij de twee leerlingen, misschien een van de vele pelgrims die voor Pasen naar Jeruzalem zijn gekomen. Het is de verrezen Jezus, maar ze herkennen hem niet. Verdriet vertroebelt hun blik en wist de belofte uit die de Meester meerdere keren had gedaan: dat hij zou worden gedood en dat hij op de derde dag weer zou opstaan. De vreemdeling komt dichterbij en toont interesse in wat ze zeggen. De tekst zegt dat de twee "Met een bedrukt gezicht bleven ze staan" (Lc. 24, 17)[b:Lc. 24, 17]. Het gebruikte Griekse bijvoeglijk naamwoord beschrijft een allesomvattend verdriet: de verlamming van de ziel is duidelijk zichtbaar op hun gezichten.

Jezus luistert naar hen en laat hen hun teleurstelling uiten. Dan berispt hij hen met grote openhartigheid omdat ze "onverstandigen zijn ... die zo traag van hart zijt in het geloof aan alles wat de profeten gezegd hebben!" (v. 25)[b:Lc. 24, 25], en aan de hand van de Schrift laat hij zien dat Christus moest lijden, sterven en weer opstaan. De warmte van de hoop wordt opnieuw aangewakkerd in de harten van de twee leerlingen, en dan, als de avond valt en ze op hun bestemming aankomen, nodigen ze hun mysterieuze reisgenoot uit om bij hen te blijven.

Jezus aanvaardt dit en gaat met hen aan tafel zitten. Dan neemt hij het brood, breekt het en reikt het hun aan. Op dat moment herkennen de twee discipelen hem... maar hij verdwijnt onmiddellijk uit hun zicht (vv. 30-31)[b:Lc. 24, 30-31]. Het gebaar van het breken van het brood opent opnieuw de ogen van het hart en verlicht opnieuw het door wanhoop vertroebelde zicht. En dan wordt alles duidelijk: de gezamenlijke reis, het tedere en krachtige woord, het licht van de waarheid... Onmiddellijk wordt de vreugde weer aangewakkerd, stroomt de energie terug in hun vermoeide ledematen en keert de dankbaarheid terug in hun geheugen. En de twee haasten zich terug naar Jeruzalem om de anderen alles te vertellen.

"De Heer is werkelijk verrezen". (Lc. 24, 34)[[b:Lc. 24, 34]] In dit bijwoord, werkelijk (of waarlijk), wordt de zekere uitkomst van onze geschiedenis als mensen vervuld. Het is geen toeval dat dit de groet is die christenen elkaar op Paasdag geven. Jezus is niet in woorden verrezen, maar in daden, met zijn lichaam dat de sporen van zijn lijden draagt, een eeuwigdurend zegel van zijn liefde voor ons. De overwinning van het leven is geen leeg woord, maar een reëel, tastbaar feit.

Moge de onverwachte vreugde van de discipelen van Emmaüs een zachte herinnering voor ons zijn wanneer het moeilijk wordt. Het is de Verrezene die ons perspectief radicaal verandert en ons de hoop geeft die de leegte van het verdriet vult. Op de paden van het hart wandelt de Verrezene met ons en voor ons. Hij getuigt van de nederlaag van de dood en bevestigt de overwinning van het leven, ondanks de duisternis van Golgotha. De geschiedenis heeft nog veel goeds te bieden.

De verrijzenis erkennen betekent je kijk op de wereld veranderen: terugkeren naar het licht om de Waarheid te erkennen die ons heeft gered en die ons redt. Zusters en broeders, laten we elke dag waakzaam blijven in het wonder van het paasfeest van de verrezen Jezus. Hij alleen maakt het onmogelijke mogelijk!